Noem jij angst een negatieve emotie? Vind jij dat verdriet er niet mag zijn? Vind je boosheid maar een lelijk iets? Dan is het misschien tijd om met een vernieuwde blik te kijken naar die emoties – de jouwe én die van anderen. Iedere emotie is namelijk nuttig en nodig.
De vier B’s
In de basis hebben we vier emoties, ook wel de vier B’s genoemd: bang, boos, bedroefd en blij. Alleen de laatste zien we als een zogenaamde positieve emotie. De andere drie willen we vaak liever niet voelen en misschien nog wel liever niet zien bij een ander. Terwijl alle emoties hun functie hebben. Maar voor we daarbij komen, is het goed om te bekijken wat een emotie nu eigenlijk is.
Wat is een emotie?
Het woord ‘emotie’ komt van het Latijnse ‘emovere’. Het betekent: energie in beweging. Emoties zijn dus energieën die in beweging zijn, maar die ook ons in beweging zetten. Het zijn namelijk boodschappers, die ons wijzen op onze behoeften en wensen. Ze bepalen voor een deel ons gedrag en zetten ons dus zo in beweging.
Emoties zijn vaak heel primair. Dat komt doordat ze lichamelijk zijn. Nog vóórdat je rationeel hebt nagedacht heb je een gil geslaakt van angst, een gat in de muur geslagen van woede of lopen de tranen over je wangen van boosheid. Emoties zijn lichamelijk reacties op wat we voelen. Want emoties zijn géén gevoelens. Gevoelens zijn langdurig van aard, terwijl emoties komen en gaan. Zo kun je bijvoorbeeld een gevoel van onrechtvaardigheid ervaren en je over dat onrecht heel boos maken of juist er verdrietig over zijn.
Wat moeten we met die emoties?
Zonder emoties zouden we heel vlakke en saaie wezens zijn. Want hoe leuk is het dat we bijvoorbeeld een gevoel van extase kennen, maar ook lust, vreugde of kinderlijke blijheid? Je bezorgd voelen lijkt soms zwaar, maar is het niet ook juist een uiting van liefde en verbinding met iemand anders of met onze omgeving? Zonder schuldgevoel zouden we geen moreel kompas hebben. En paniek is een beschermend mechanisme voor dreiging van buitenaf. Allemaal heel functioneel dus.
Instaperfect
Hoewel het dus niet wenselijk is om vlak te zijn of maar één soort emoties (‘blij’) te kennen, laten we toch onze minder gewenste emoties niet vaak zien. Ze lijken niet te passen in het #instaperfect plaatje, waarin alles goed gaat en we altijd gelukkig zijn. Terwijl iedereen weet: dat plaatje is totaal niet realistisch.
Kwetsbaar durven zijn, zorgt juist voor echte verbindingen. We associëren kwetsbaarheid met risico’s, zwakte en falen, terwijl het volgens auteur en hoogleraar Brené Brown juist de basis is van alle mooie dingen in het leven als liefde, vertrouwen en vreugde. Zonder emoties geen sociale verbindingen. Zonder emotie geen verbinding met jezelf. Dus wees trots als je emotioneel bent: je bent een voorbeeld. En een mens. Dat ook.
PS Heb je mijn artikel over het taboe op huilen in &C magazine gelezen? Vind je waarschijnlijk ook interessant!