Zit je een beetje in de meditatiescene, dan heb je vast weleens gehoord van Kundalini, Aum of Vipassana. Maar ben je toevallig ook bekend met de zogenoemde lachmeditatie?
Net zoals de andere meditaties, is deze meditatie van de Indiase spiritueel leermeester Bhagwan (later Osho) bedoeld voor de westerse mens om de stress van alledag te doorbreken en lucht te geven aan onderdrukte gevoelens en verlangens. Dat kunnen allerlei gevoelens zijn: van angst, boosheid of verdriet, maar ook van blijdschap.
Feel all the feels
Je zult me nooit horen zeggen dat je geforceerd blij moet gaan zitten doen. Als je in rouw bent is er soms gewoon even geen plek voor blijdschap. En ik pleit er vaak voor: laat er ruimte zijn voor je verdriet, angst en pijn. Ik zeg ook altijd: feel the feels. Dus all the feels. Ook je vreugde. Want óók dat kun je onderdrukken. Omdat je denkt dat het niet gepast is. Omdat je solidair bent aan je treurende omgeving. Of gewoonweg omdat je er even geen ruimte voor hebt. Dan is het bewust opzoeken van dit gevoel heel belangrijk. En dat kan dus met een meditatie.
Een workshop lachmeditatie
Uiteraard heb ik dit uitgeprobeerd. Al wel een hele tijd geleden, net voor mijn burn-out bijna vijf jaar geleden. Vriendin C nam me mee naar een workshop lachmeditatie. Ik was vooraf een beetje sceptisch: als ik iets niet grappig vind, ga ik niet lachen. En in de workshop – zo stond op de website – zouden we zonder reden gaan lachen. Hoe dan? Wat moest ik hiervan verwachten?
De workshop begon met een soort warming up, waarbij we ons lichaam los schudden en daarna door de zaal liepen en de andere deelnemers lachend begroeten. Het was ongemakkelijk en onnatuurlijk, maar we besloten de schaamte achter ons te laten en ons er aan over te geven, net als de rest van de groep.
Vervolgens gingen we op matjes op de grond liggen en werden we geïnstrueerd geforceerd te lachen. Eerst alleen met ons gezicht, later met ons hele lichaam. Ik begon erin te geloven dat het misschien kon werken – ik wist dat het wetenschappelijk bewezen was dat het omhoog krullen van je mondhoeken daadwerkelijk kan zorgen voor een positiever gevoel, ondanks dat je niet daadwerkelijk lacht. En als zo’n kleine beweging in je gezicht al een verschil kan maken, wat zou dan daadwerkelijk lachen met je hele lichaam kunnen bewerkstelligen?
Lachen om he-le-maal niets
Hoewel ik benieuwd was, was ik er nog steeds niet van overtuigd dat het mij zou gebeuren. Maakt ook niets uit, ik vond de workshop interessant. De begeleider begon zelf te lachen – slim, want dat maakt de drempel lager én kan aanstekelijk werken. Ik merkte nog niets en vond het ongemakkelijk om maar een beetje geforceerd nep te gaan lachen.
Een dame verderop in de zaal had wel al snel de lach te pakken. De slappe lach welteverstaan. Ik vond het bijzonder, bizar, maar stiekem ook grappig, dat iemand zo hard moet lachen om niets. Het werkte aanstekelijk. Ineens lachte ik een beetje met haar mee. En langzaam begon ik harder te lachen, net als de andere deelnemers. Ik hoorde C naast me lachen. Het was zo raar en daardoor ook zo grappig: een volle zaal met mensen die elkaar niet kenden, liggend op hun rug, lachend om niks. En toen moest ik dus nog harder lachen. En nog harder. C had hetzelfde probleem. We smeekten elkaar te stoppen, maar gingen alleen maar harder lachen. Buikpijn hadden we, maar we konden niet stoppen. De tranen liepen over onze wangen. Stopte ik even, dan moest ik al snel weer lachen om de slappe lach van de ander.
Stilte na de bui
Langzaam maar zeker doofden de lachbuien uit. En toen was er ruimte voor stilte. Verdieping. Wat deed de lach met ons? Met ons lichaam, met onze mentale toestand? En toen merkte ik pas echt dat het daadwerkelijk een meditatie was. De lachbui had me zo ontzettend in het hier en nu gebracht, in contact met mijn lichaam en in verbinding met mijn emoties en met de mensen om mij heen. Ik kon niet meer denken, alleen maar zijn. Lachen. En vervolgens voelde ik me licht, ontspannen.
Dat is niet gek. Tijdens het lachen produceren je hersenen endorfine (je weet wel, het gelukshormoon) en dat werkt kalmerend én pijnstillend. Niet gek dus dat veel mensen vrolijk de deur uitgaan.
Toch moet je ook niet gek staan te kijken als je juist huilend de deur uitgaat. De verdiepende stilte kan veel bloot leggen. Je bent in contact gekomen met je lichaam, met je weggedrukte emoties, maar ook bijvoorbeeld met de schaamte en het ongemak, en dan kunnen lachen en huilen dicht bij elkaar liggen. Feel all the feels. Het mag er zijn. Het moet eruit. En het is nog gezond ook!